Sağlıklı bir kurban bayramı geçirmenin ilk şartı; veteriner kontrolünden geçirilmiş sağlıklı kurbanlık almakla başlar.
Kurbanlık kesimleri uygun şartların oluşturulduğu, veteriner kontrolünün sağlandığı, sağlığa uygun ortamlarda yapılmalıdır. Aksi takdirde insan sağlığını bozan mikroorganizmalar ile karşı karşıya kalmamız kaçınılmaz.
Etler uygun koşullarda kesilmezse, doğru pişirilmez, uygun sıcaklıklarda bekletilmezse hayvanlardan insanlara tenya, şarbon, tüberküloz, salmonella gibi hastalıklar bulaşabilmektedir.
Kurban Bayramı, dört gün sürecek olan bu bayram süreci gün içinde birden fazla kez et tüketmek, bayram ziyaretlerinde ağır tatlı, şeker, çikolata yemek, hem sindirim sistemini hem de kalp-damar sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Hayvansal kaynaklı proteinlerin doymuş yağ ve kolesterol içeriklerinin fazla olduğundan bu besinlerin kontrollü tüketilmesi gerekir.
- Güne kahvaltı öğünü ile başlayınız. Bayram sabahı çoğu aile için herkesin bir araya geldiği bayram kahvaltısı çok önemlidir. Kahvaltı hafif ve her besin grubunu içermelidir. Masada peynir çeşitleri, bol salatalık, domates gibi söğüş sebzeler, süt, haşlanmış yumurta veya yağsız sebzeli omlet, kepek, çavdar veya tahıllı ekmek tercih edilmelidir. Ağır, kızartılmış hamur işleri, yağlı pastane ürünleri, bal, kaymak, sucuk ve salamlı omletlerin yer aldığı kahvaltı menülerinden uzak durulmalı.
- Bayram günlerinin vazgeçilmez ikramları tatlı ve çikolatadan mümkün olduğunca uzak durulmalıdır. Misafirlere meyve, dondurma, meyve tatlıları veya sütlü tatlılar ikram edilebilir.
- Bayram boyunca günde en az 8-10 bardak su içilmeli, sık sık ikram edilen çay, kahve, asitli-gazlı içecekler tüketilmemelidir.
Kurban Bayramında dikkat etmemiz gereken nokta ise; Hayvansal kaynaklı proteinlerin büyük kısmını etler oluşturur ancak hayvansal kaynaklı proteinlerin doymuş yağ ve kolesterol içeriklerinin fazla olduğundan bu besinlerin kontrollü tüketilmesi gerekmektedir.
Kişiye göre değişmekle beraber ortalama günde 100-150 gr yağsız dana eti, tavuk, balık, hindi eti tüketilebilir. Tüm et ürünleri yüksek miktarda demir içerir. Demir emlimini sağlamak için özellikle etin yanında çiğ- koyu yeşil yapraklı sebzeler tüketilmelidir.
Kurban etiyle ilgili dikkat etmemiz gereken hususlar;
- Kurban etinin çok yağlı kısımlarını tüketmeyin.
- Etin lezzeti, kıvamı, kokusunun, vitamin – mineral içeriği ve tamamen pişirme yöntemiyle ilgilidir. Etleri ızgara, sebzelerle birlikte tencerede, haşlama ya da mangalda (etler mangal ateşinden en az 15 cm yukarda olacak) yapabilirsiniz. Kızartma, kavurma gibi pişme yöntemlerinde çok uzun süre yüksek ısıyla temas etmesiyle etteki kanserojen öğelerin oluşumuna neden olmaktadır. Ayrıca mangalda pişirme sırasında etin dış kısmı hızlı şekilde pişmekte proteinler katılaşmakta ve etin iç kısmı çiğ kalmaktadır. Etlerin az pişmiş veya çiğ tüketilmesi etin kalitesini düşüreceği gibi, besin zehirlenmelerine de neden olabilir. Bu yüzden orta, kor ateşte ve uzun sürede pişmesi gerekir.
- Kurbanlık hayvanların sakatatların (kelle, paça, ciğer vb.) kolesterol içeriği çok yüksek olduğu için tüketilmemesi gerekir.
- Et ile yapılan yemeklere ise ayrıca yağ eklenmemelidir. Kırmızı et doymuş yağ içeriği yüksek bir besin olması nedeniyle yemekler zaten lezzetli olacaktır, ilave yağ eklenmesi vücudu ek yük getirecek diyetle alınan yağ miktarının artmasına neden olacaktır. Özellikle kuyruk yağı iç yağı tereyağı gibi yağların kullanımından kaçınılmalıdır.
Kurbanda kesilen etlerin kesinlikle hemen pişirilerek yenmemesi gerekir. Taze kesilmiş etin sindirimi zordur. Hazımsızlık yapabilir ve pişmesi zordur. Kurban bayramında yapılan yanlış alışkanlıkların başında kurban etlerinin kesildikten hemen sonra hatta sabah kahvaltısında tüketilmesi gelir. Hayvanlardaki mikroorganizmalar kesimden sonra 24 saat içinde ölür ve hayvan ilk kesildiğinde ölüm sertliği olarak adlandırdığımız sertlikte olur. Özellikle mide ve barsak rahatsızlıkları olan kişilerin dikkat etmesi gereken bir konu da bu dur.
Kurban Etinin Saklanması
Öncelikle ölüm sertliği için 24 saat beklenmesi gerekir. Uzun süreli saklamak için;
- Etler birer kullanımlık olacak şekilde küçük parçalara ayrılarak, buzdolabı poşetine veya saklama kaplarına konarak buzdolabının buzluk kısmında
( -2 derecede 3-7 gün, -18/-20 derecede küçük parçalar 3 ay, büyük parçalar 8 aya kadar) saklanabilir.
- Etler çözdürüldükten hemen sonra pişirilmeli ve tekrar dondurulmamalıdır.
- Diğer bir önemli husus ise etler kesinlikle derin dondurucu veya buzluktan çıkarıldıktan sonra oda sıcaklığında ya da sıcak su içerisinde çözdürülmemeli, buzdolabında çözülmesi sağlanmalıdır.
Sağlıklı, mutlu ve hayırlı bayramlar diler, Kurban Bayramınızı kutlarım.
Diyetisyen Demet Çilingir
Beslenme ve Diyet Danışmanlık Merkezi
İletişim:
GSM: 0(532) 177 00 33
E-posta: diyetisyen@demetcilingir.com
Adres: Saray Mahallesi, Kıbrıs Caddesi, No:2/2, Anamur/MERSİN
.jpg)
